TBMM’de (Türkiye Büyük Millet Meclisi) kümesi bulunan tüm partiler İsrail ile Hamas ortasında devam eden çatışmalarla ilgili ortak bildiri yayımlarken, taraflara itidal tavsiye etti ve Filistin probleminin kalıcı tahlili için davet yaptı.
Hamas’ın İsrail’e yönelik saldırısının akabinde Gazze’ye başlayan abluka devam ederken, rehinelerin salıverilmesi ve Gazze’deki sivillerin korunması için teşebbüs hazırlığında olan AKP, öteki taraftan iç siyasetin Filistin sıkıntısı ile ilgili baskısı altında.
TBMM Genel Heyeti’nde bugün Hamas’ın saldırısının akabinde İsrail’in Gazze’ye yönelik başlattığı hava operasyonu ile Filistin sorunu hakkında genel görüşme düzenlendi. Görüşmenin birinci olarak kamuoyuna ve basına açık yapılacağı belirtilirken, daha sonra alınan bir kararla görüşme kapalı gerçekleştirildi.
Kapalı oturumlarda yapılan görüşmelerin içeriği, TBMM Başkanlığı’nın kelam konusu zımnilik kararını kaldırmadığı sürece açıklanamıyor.
7 Ekim’de Hamas’ın ataklarında çocuklar da dahil olmak üzere İsrailli sivillerin amaç alınması, atağın ardında İran’ın olduğu niyeti ve bölgede son devirde yaşanan olağanlaşmanın tehlikeye girerek bölgesel çatışmaya evrilme riski üzere telaşlar iktidarı itidalli bir siyaset izlemeye sevk etmişti.
Ancak son günlerde muhalefetteki Saadet Partisi ile seçimde Cumhur İttifakı’na takviye veren Hüda Par ve Yine Refah Partisi üzere partilerin proaktif bir tavır izlemeleri, Hamas’a takviye verir istikamette açıklamalar yaparak Ankara’da Hamas yetkilileriyle bir ortaya gelmeleri ve mitingler organize etmeleri üzere gelişmeler tabanı Filistin konusunda hassas AKP iktidarını lokal seçim öncesinde zora soktu. Genel görüşmenin kapalı yapılmasının bu nedenle tercih edildiği belirtiliyor.
Bu ortada Meclis’teki görüşme Türkiye’nin Hamas ile İsrailli rehinelerin bırakılması için görüşmeler yaptığına ait basında çıkan haberler sırasında gerçekleşti. Hamas’ın elindeki İsrailli rehinelerin kurtarılabilmesi için Katar ve Mısır üzere ülkelerin yanı sıra Ankara’nın diplomatik teşebbüslerinin sürdüğüne ait bilgiler var. Arap basınındaki haberlere nazaran Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın birkaç gün içinde bölgeye gitmesi kelam konusu.
Kurtulmuş: Türkiye olarak hazırız
Filistin’e ait kapalı genel görüşmenin yapıldığı oturumu TBMM Lideri Numan Kurtulmuş yönetti.
Kurtulmuş oturumun açılış konuşmasında Ankara’nın son günlerdeki arabuluculuk niyetini de belirtir sözler kullanarak, “Savaşın genişlemesinin önlenmesi için barış, inanç ve istikrar ekseninde adil ve hakkaniyetli bir barışın tesis edilebilmesi için Türkiye olarak üzerimize düşen her türlü vazifesi yerine getirmeye hazırız” tabirlerini kullandı.
İsrail-Filistin ortasındaki tansiyonun daha fazla sivil can kaybı olmaksızın çözülebilmesi için Türkiye olarak baştan beri büyük bir katkı ortaya koymaya çaba ettiklerini söyleyen Kurtulmuş, şöyle devam etti:
“Bir an önce çatışmaların durdurulması ve aslında açık bir hapishane olan Gazze Şeridi’nde insanları hayattan koparan bu taarruzların bir an önce sonlandırılması; besini tükenmiş, suyu tükenmiş, sıhhat hizmetlerine ulaşımı neredeyse külliyen engellenmiş olan Gazze halkının nefes alabilmesi için bir an önce ateşkesin tesis edilmesi tarafında Türkiye’nin çok önemli adımları, çok önemli diplomatik temasları mevcuttur.”
Kurtulmuş, “Zaten bir barut fıçısına dönmüş olan Orta Doğu’da” bu son taarruzlar ve tansiyonun daha fazla sürdürülmesinin, bölgesel ve global yeni çatışmaların fitilini ateşleyebileceğine de dikkat çekti.
Kurtulmuş’un akabinde ise Hakan Fidan kapalı oturumda bir sunum yaptı.
Tüm kümelerden ortak bildiri
Genel görüşmenin akabinde Meclis’te kümesi bulunan altı partinin imzasıyla, “Filistin ve İsrail’de yaşanan çatışmalar” başlıklı ortak bir bildiri yayımlandı.
“Filistin ve İsrail’de yaşanan çatışmalarda ağır sivil can kayıplarının var olması, sivil alt yapının maksat alınması ve sivillerin en temel muhtaçlıklarını dahi karşılayamayacak durumda bırakılmaları vicdanları yaralamaktadır” denilen açıklamada, krizin öbür bölgelere de sirayet potansiyelinin bölgesel güvenlik ve istikrarı önemli biçimde tehdit ettiğine işaret edildi.
“Sivillerin her koşulda korunması ve toplu cezalandırma mahiyetindeki uygulamalardan kaçınılmasının” hukukun, vicdanın ve insanlığın gereği olduğunun belirtildiği bildiride, bu tansiyonun telafi edilemez sonuçlar doğurmaması için tüm taraflar itidale ve aklıselime davet edildi.
Bildiride yalnızca son çatışmalara değil, kalıcı tahlilin gerekliliğine de atıfta bulunularak, “Filistin-İsrail probleminin tahlili, sonuçları yönetmekten değil, meselelerin temelinde yatan sebepleri ortadan kaldırmaktan geçmektedir. Son olaylar 56 yıldır devam eden hukuksuz işgal ve buna bağlı siyasetlerin doğurduğu bir sonuçtur” denildi.
“Toprakları, hayat ve gelecek umutları elinden alınan Filistin halkının bugün yeni ve emsali görülmemiş bir kuşatma altında” olduğu kaydedilen bildiride, iki milyon insanın yaşadığı ve 16 yıllık ablukayla “açık hava hapishanesine dönüşmüş” bulunan Gazze’ye sağlanan besin, güç ve insani yardımların kesilmesi, sivil yerleşimlerin maksat gözetilmeksizin vurulmasının milletlerarası hukukun açık ve ağır bir ihlali olduğu tabir edildi. Bildiride ayrıyeten “Siviller ortasında bir hiyerarşi yaratılması ırkçılığın ve ayrımcılığın bir öbür tezahürüdür” sözü kullanıldı.
Bildiride son olarak taraflara Filistin ve İsrail’de yaşanan çatışmaları tırmandırmaya son vermeleri ve sivilleri amaç almamalarına yönelik beklenti vurgulanarak, şu davette bulunuldu:
“Gazze’de bitmeyen insani trajediyi derinleştiren kolektif cezalandırma prosedürleri ile maksadı direkt siviller olan tüm atakları kınıyor; Filistin ve Israil’i, iki devlet temelinde adil ve kalıcı bir tahlile ulaşmaları için, daha fazla gecikmeksizin kalıcı barışa yönelik müzakerelere başlamaya davet ediyoruz.”
Bildiriye TBMM’de kümesi bulunan AKP, CHP, YSP, MHP, UYGUN Parti ve Saadet Partisi’nin küme lider vekilleri imza attı.
