NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın İsveç’in NATO’ya İştirak Protokolü’nü dün imzalamasının akabinde İttifak üyesi ülkelere bir yazı gönderdi. Alman haber ajansı dpa’nın diplomatik çevrelerden edindiği bilgilere nazaran Stoltenberg, İsveç’in resen üyeliğe kabulü için, Brüksel’de NATO dışişleri bakanlarının toplanacağı 28-29 Kasım tarihlerine işaret etti.
Cumhurbaşkanlığı İrtibat Başkanlığı dün Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İsveç’in NATO’ya İştirak Protokolü’nü imzaladığını duyurmuştu. Bağlantı Başkanlığı’nın X hesabından yapılan paylaşımda,” İsveç’in NATO’ya İştirak Protokolü, Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan tarafından 23 Ekim 2023 tarihinde imzalanarak Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sevk edilmiştir” tabirleri yer almıştı. İsveç’in üyeliği için NATO üyelerinden yalnızca Türkiye ve Macaristan’da meclis süreci şimdi tamamlanmadı.
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, dün X hesabından yaptığı açıklamada artık mevzuyu ele alma sırasının meclise geldiğini belirterek NATO’ya üye olmayı “sabırsızlıkla beklediklerini” tabir etti. Stoltenberg de İsveç’in “hızlı bir şekilde” NATO üyesi olmasını beklediklerini açıkladı.
Süreç nasıl işleyecek?
İsveç’in NATO’ya İştirak Protokolü’nün ne vakit TBMM’nin gündemine geleceği şimdi bilinmiyor. Protokolün TBMM Genel Şurası’nda oylamaya sunulmasından evvel, TBMM’nin Dışişleri Kurulu’ndan da geçmesi gerekiyor. TBMM Başkanlığı’nın protokolü evvel Dışileri Kurulu’na göndermesi, komitenin onayının akabinde protokolün TBMM Genel Şurası’na gönderilmesi bekleniyor. TBMM Genel Heyeti’nde yapılacak oylamanın akabinde İsveç’in NATO’ya üye olması için gereken onay süreci tamamlanmış oluyor. Uzmanlar protokolün TBMM’den geçmesine kesin gözüyle bakıyor.
İsveç ve Finlandiya, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin akabinde askeri tarafsızlık unsurundan vazgeçerek 2022’nin Mayıs ayında NATO’ya üye olabilmek için resmi müracaatta bulunmuştu. Finlandiya 4 Nisan 2023’te NATO’nun 31’inci üyesi olarak İttifak’a katılırken, İsveç ise Türkiye’nin itirazı nedeniyle NATO’ya katılma maksadını gerçekleştirememişti.
Türkiye, “PKK üzere terör örgütleri ile gereğince gayret etmediği” gerekçesiyle İsveç’in üyeliğini uzun mühlet bloke etmişti. İsveç, Türkiye’nin talepleri üzerine terörle çaba maddelerini sertleştiren değişiklikleri yürürlüğe sokmuştu. İsveç’in Türkiye’nin taleplerini karşılamaya yönelik adımları sonucunda Türkiye Temmuz ayında Litvanya’nın başşehri Vilnius’ta yapılan dorukta İsveç’in üyeliğine yönelik itirazını kaldırmıştı.
Türkiye’nin ve Macaristan’ın onay süreçlerini tamamlamasının akabinde İsveç’in 32’inci üye olarak NATO’ya katılması bekleniyor.
dpa,rtr/BÖ,BK