Birleşmiş Millet (BM) ile Türkiye’nin arabuluculuğu sayesinde açılan rota üzerinden yola çıkan birinci Ukrayna tahılı yüklü geminin gecikmeyle, Salıyı Çarşambaya bağlayan gece İstanbul’a ulaşması bekleniyor. Daha evvel Ulusal Savunma Bakanı Hulusi Akar, 26 bin ton mısır yüklü geminin bugün öğlenden sonra Türkiye’ye ulaşacağını duyurmuştu.
Afrika ülkesi Sierra Leone bandralı Razoni isimli gemi dün Odessa Limanı’ndan yola çıkmıştı. Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasının akabinde yaşanan global tahıl darboğazının bir nebze de olsa giderilmesi umudunun doğması nedeniyle, milletlerarası toplum sevkiyatın başlamasından şad.
Bu ortada geminin İstanbul’a ulaşmasının akabinde Birleşmiş Milletler (BM), Türkiye, Rusya ve Ukrayna temsilcileri tarafından denetlenmesi öngörülüyor. Hakikaten BM ve Türkiye’nin arabuluculuğuyla İstanbul’da açılan Müşterek Uyum Merkezi ile Ukrayna tahılı taşıyan gemilerin silah yahut askeri materyal taşımadığının Türkiye’de denetim edilmesi gerekiyor. Rusya ve Ukrayna BM ve Türkiye’nin arabuluculuğuyla varılan muahedede bu mevzuda anlaştı.
Verilen birinci bilgiye nazaran, Lübnan’a gitmek üzere yola çıkan Razoni isimli gemide kontrolü yapacak grupların en erken Çarşamba sabahı gemiye girebileceği belirtiliyor.
Zelenskiy: 16 gemi Karadeniz’den çıkmak için bekliyor
Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy, Karadeniz’de açılan tahıl koridoru üzerinden ülkesinden birinci sevkiyatın yapılmaya başlamasından memnuniyet duyduğunu belirtti. Zelenskiy, Pazartesi akşamı günlük yayınladığı görüntü bildirisinde, global çapta başgösteren tedarik krizinin çözülmesi ve ülkesinin iktisadını de canlandırması açısından sevkiyatın başlamasından ötürü temkinli bir optimistlik içinde olduklarını belirtti. Zelenskiy, “Liman işlemeye başladı ve bu tüm dünyada görülen besin krizinin frenlenebilmesi imkanını yarattığı için bu olumlu bir sinyal” diye konuştu.
Zelenskiy’nin açıklamasına nazaran 16 gemi daha Ukrayna tahılını yurt dışına taşımak üzere hazırlıkların tamamlanması için Ukrayna limanlarında sırada bekliyor. Zelenskiy, Rusya’nın ablukasını aşarak tahıl sevkiyatını öngören kelam konusu mutabakatın hayata geçirilmesinin ülkesi için çok büyük ehemmiyete sahip olduğunun altını çizerken, yalnızca ülkesine döviz geliri getireceği için değil, yaklaşık 500 bin Ukraynalı ekmeğini tahıl ticaretinden sağladığı ve yeniden buna bağlı sanayi kesimlerinde çalışan 1 milyon kişi bulunduğu için de ülkesinden tahıl ihracatının yapılabilmesinin kıymetli olduğunun altını çizdi.
Zelenskiy öbür yandan açılan bu sevkiyat güzergahına çok fazla umut beslememek gerektiğini belirterek, 24 Şubat’ta ülkesine savaş açan Rusya’nın, Ukrayna tahılının ihracatını sabote etme gayretinden vazgeçmeyeceğini de savundu. Ukrayna önderi ilaveten tahıl koridorunu mümkün kılan mutabakatın muvaffakiyetinin, BM ile Türkiye’nin bunu ne kadar hayata geçirebileceğine bağlı olduğunu da vurguladı.
Özdemir yeni tahıl yolları açılmasını talep ediyor
Almanya Besin ve Tarım Bakanı Cem Özdemir de Ukrayna’dan tahıl sevkiyatı için süreksiz değil kalıcı tahliller bulunması gerektiğini kaydetti ve alternatif nakliye yolları geliştirilmesi gerektiğini savundu. Rheinische Post gazetesine konuşan Almanya Tarım Bakanı Özdemir, Avrupa Birliği Kurulu’nun bu hususa daha yakından eğilmesi için gayret harcayacağını da belirtti ve Ukrayna’nin tahıl ihracatı konusunda Rusya’nın insafına bağlı kalmaması gerektiğini tekrarlayarak, alternatif ihracat yolları kurulması gerektiğini savundu.
BM ve Türkiye’nin arabuluculuğu ile açılan Karadeniz’deki tahıl sevkiyat koridoruna temkinli yaklaşmak gerektiğinin altını da çizen Özdemir, “Ukrayna limanlarından yola çıkan her gemi hem Ukrayna hem de dünyada açlık çeken beşerler için umut ışığı, lakin unutulmasın ki her sevkiyat da saldırgan başkan Putin’in iki dudağı ortasından çıkacaklara bağlı” diyerek bu noktada yeniden Rusya’ya bağımlılığın risklerine dikkat çekti. Özdemir, “Putin’in kelamlarının ne manaya geldiğini şu periyot acı çekerek hepimiz görüyoruz” diyerek de hem Ukrayna Savaşı’na hem de global çaptaki olumsuz sonuçlarına işaret etti.
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock da Karadeniz’deki tahıl koridoru üzerinden birinci sevkiyatın başlamasından duyduğu memnuniyeti New York’taki temasları sırasında yaptığı açıklamada vurguladı. Bakan Baerbock, BM ve Türkiye’nin arabulucuğuyla kurulan koridorda birinci geminin Odessa’dan yola çıkmasının, içinde bulunulan “bu acımasız devirlerde de insani uğraşların neleri mümkün kılabildiğine uygun bir örnek” olduğu belirtti. Öte yandan Baerbock, tahıl koridoru mutabakatının imzalanmasından bir gün sonra Rusya’nın Odessa’yı bombaladığını da hatırlatarak, hiçbir şeyin garantisi olmadığının altını tekrar çizdi ve buna karşın Ukrayna tahılının sevkiyatı için her yolu denemenin de büyük değer arzettiğini kaydetti.
dpa / ETO,ET