İsrail hükümeti, Suudi Arabistan’ın Filistin Özerk İdaresi’yle diplomatik bağlar çerçevesinde Kudüs’te bir başkonsolosluk açma planını reddettiğini duyurdu. İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen, radyo kanalı 103 FM‘e verdiği söyleşide “Kudüs’te rastgele bir diplomatik misyon açılmasına müsaade veremeyiz” diye konuştu.
İsrail’i tanımayı reddeden Suudi Arabistan Cumartesi günü birinci sefer Filistin Özerk Bölgesi için mukim olmayan bir büyükelçi atadığını duyurmuştu. Bu vazifesi, Suudi Arabistan’ın Ürdün Büyükelçisi olarak vazife yapan Nayef El Sudairi’nin ilaveten üstleneceği açıklanmıştı.
Bu gelişmenin, yıllar sonra Amerika Birleşik Devletleri’nin aracılığıyla İsrail ile Suudi Arabistan ortasında bağlantıların olağanlaşma yoluna girdiği bir periyoda denk gelmesi dikkat çekti. Suudi Arabistan, geçen yıl İsrail’e direkt uçuşlar yapılmasının önünü açmıştı.
Trump, Kudüs’ü İsrail’in başşehri olarak tanımıştı
Mahmud Abbas liderliğindeki Filistin Özerk İdaresi, İsrail işgali altında bulunan Batı Şeria topraklarını da kapsayan bölgede bağımsız bir devlet kurmayı ve başşehrinin de Doğu Kudüs olması amacını güdüyor. İsrail ise Kudüs’ü kendi başşehri olarak niteliyor. Donald Trump ABD Başkanlığı periyodunda 2017’de Kudüs’ü İsrail’in başşehri olarak resmen tanımış fakat öbür ülkeler bu adımı takip etmemişti.
Ankara ABD’ye reaksiyon göstermiş ve Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada “İki devletli tahlil temelinde başşehri Doğu Kudüs olan bir Filistin Devleti’ne dayanan, milletlerarası tanınmış referans kararlarla ve 2005’te Mekke-i Mükerreme’de yapılan Harikulâde İslam Doruğu Konferansı’da stratejik bir tercih olarak kabul edilen 2002 Arap Barış Girişimi’yle uyumlu adil ve kapsamlı bir barışa bağlılığımızı teyit ediyor; milletlerarası topluma bu sorunu tahlile ulaştırmak niyetiyle aktif ve önemli bir biçimde harekete geçmesi davetinde bulunuyoruz” denilmişti. ABD’den geri adım atması talep edilmişti.
Suudi Arabistan, İsrail’i tanımayı lakin bir Filistin devletinin kurulması koşuluyla kabul ediyor.
Filistin tarafında ise çıkarların iki başka küme olan Hamas ve El Fetih hareketleri ortasında bölünerek temsil ediliyor olması onlarca yıldır süren uyuşmazlığın tahlilini daha da zorlaştırıyor. Başta İsrail olmak üzere, Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Avrupa Birliği (AB) ve birtakım ülkeler tarafından “terör örgütü” kabul edilen Hamas, Gazze Şeridi’nde denetimi elinde tutarken Filistin Özerk İdaresi Lideri Abbas’ın başkanı olduğu El-Fetih de başka Filistin topraklarında idareyi elinde bulunduruyor.
Reuters / ETO, EC