İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Lideri Ekrem İmamoğlu, UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan tarihi Süleymaniye bölgesinde yapılacak müdafaa ve tasarım uygulamalarına katkı sunacak bilim beşerlerine yönelik çalışma toplantısı düzenledi.
Florya’daki İstanbul Planlama Ajansı (İPA) yerleşkesinde düzenlenen toplantıda, açıklamalarda bulunan İBB Lideri İmamoğlu, Süleymaniye’nin tüm dünyanın ortak mirası olduğunu vurguladı. İmamoğlu ayrıyeten, İstanbul’u yıkmaya ve tahrip etmeye çalışan bir zihinle çaba ettiklerinin de altını çizdi.
İmamoğlu’nun açıklamalarından öne çıkanlar şu formda:
“Süleymaniye’nin tüm dünyanın ortak mirası. Bölge, geriye yanlışsız en az 500 yıllık bir geçmişe sahip. İstanbul’un siluetini oluşturan, Roma’dan Bizans’a, Bizans’tan Osmanlı’ya, hatta Cumhuriyet periyodunu görebileceğimiz bir alandan bahsediyoruz. Orada anıları, ayak seslerini hissedebiliriz, duyabiliriz. Fetih öncesi, Fetih sonrası, Osmanlı’dan sonra bilhassa Süleymaniye’ye yüklenen özel misyon, kuşkusuz oradaki Süleymaniye Camii, sonuçta hepimiz için hayal edilen siluet. Kelam konusu siluet özel bir miras olarak bugüne ulaştı. Bu ortak miras, sonrasında biraz döküldü, yıkıldı, kırıldı. O tehdidi ve tehlikeyi hisseden beşerler tarafından özel çalışma yapıldı ve bu çalışmayla bir arada, 1985 yılında, UNESCO tarafından ‘Üstün kozmik değerler’ gerekçesiyle ‘dünya miras alanı’ olarak belirlendi.
BU GÖLGE RANTLA ANILIR OLDU
70’li yıllarda, periyodun İstanbul Belediye Lideri merhum Ahmet İsvan ve arkadaşlarının yaptığı çalışmayla Süleymaniye’ye özel muhafaza planı oluşturuldu. Arşive dönüp baktığımızda bunları görüyoruz. Ve de önemli bir kayıt altına alınma süreci var. Bu da bizim için pahalı bir arşiv. Çok değerli. Fakat ne acı ki bu vakit diliminden sonra, yeniden de biraz eskimeler, kırılmalar, yıkılmalar, dökülmeler devam ederken, tabiatın ya da ilgisizliğin ya da vaktin yıkıp döktüğü süreci, ‘Ben en düzgününü yaparım’ anlayışıyla yola çıkan bir kısım insan, bir anda burayı tahminen de yüzyılın tahrip gücünden daha büyük bir tahribatla birkaç sene içerisinde yerle yeksan etti. Garip bir sonuca ulaştı. 8-10 yılda geri dönülmesi güç bir sürece bizi yürüttü. Geçmişte medreseleri, kütüphaneleriyle ilim yayan bu bölge, şu anda karmaşayla ve yoksullukla, hatta sonrasıyla ilgili de rantla anılır oldu. Bir site tasarlanır üzere, tasarlandı.
GERÇEK BİR İŞ YAPMADIKLARINI KABUL ETTİKLERİNİ GÖRDÜK
Bu nedenle, Süleymaniye yenileme alanı için tüm paydaşlarla bir ortak akıl üretmemiz gerektiğini düşündük. Yaklaşık 2,5 yıllık süreçte, mevzunun tüm paydaşlarıyla, kurdukları ortak masalarda bir ortaya geldik. Gelinen noktada gerçek bir iş yapılmadığının, yanlışsız bir iş yapmadıklarının da açıkçası onlar tarafından masada kabul edildiğini gördük. Bu, bence kıymetli bir durum tespiti. En azından yanlışsız bir iş yapılmadığını, hakikat bir tasarım olup oturtulmadığını ve ne yazık ki orada rantçı bir akılla hareket edilerek, ‘Osmanlı Mahallesi’ diye anılan bu pozisyona sahip Süleymaniye’yi, bu türlü berbatlığa, yıkıma teslim etmeme konusundaki duruşumuzu net gösterince, ‘Beraberce nasıl tahlil bulabiliriz’ anlayışına süreci taşıdık. Bu gayeyle, Çağdaş müdafaa yaklaşımlarıyla hareket edelim diye arkadaşlarımın, yol arkadaşlarımın bir yorumu oldu ve bu yorum üzerinde yürüyoruz.
İSTANBUL’U YIKMAYA ÇALIŞAN BİR ZİHİNLE GAYRET EDİYORUZ
Süleymaniye’yi, kentin barındırdığı nitelikli insan kaynağıyla ayağa kaldırma amacındayız. İstanbul’un ivedisi var. Zira İstanbul’u, bu akla, bu ortak akla, bu ortak fikre, birikime, tecrübeye hoş işler yapma hünerine sahip insanların tam bilakis, çok süratli bir formda yıkmaya, tahrip etmeye kendi aklıyla süreci kovalamaya çalışan bir zihinle gayret ediyoruz. Sıkıntı bir çaba bu. Her gün kent ismine bir gerilimle ayağa kalkıyorsunuz ve bir yandan çaba ederken, bir yandan güzel şeyler yapmak ismine bir ortamı yönetiyorsunuz. Sorumluluğumuz çok büyük. Ben, natürel ki bu sorumluluğu taşıyan, milletimizin verdiği yetkiyle bu süreci yöneten bir hemşerinizim, Belediye Başkanınızım. Lakin benim gücüm, sizlerle var ve sizlerle büyük.
O bakımdan lütfen daima birlikte buradaki tecrübelerimizi, birikimlerimizi, yeteneklerimizi, en güçlü biçimde ortaya koyup, karar verme sisteminde her bireyin birbirine takviye olduğu bir ortamla bu süreci yöneterek, karşımızdaki aklın aceleciliğini süratlice, tabiri caizse ‘tuş’ etmeliyiz. Ve temel bu aklın ne kadar yararlı ne kadar verimli, bu kenti öbür süreçlere taşıyabileceğini ortaya koymalıyız. Yani 500 yıllık mirası, bu kadar geniş, hatta tartışmadan, 500 yıllık anıları, hisleri yok sayarak üretmeyi kendine hak gören bir akıl, alışılmış ki kentin göbeğindeki 12-13 milyon metrekarelik bir alanı da bir gecede, kendine nazaran imar etme, imar etme ya da yok etme ya da yıkma, kırma hakkını görür. İnanın yarın bu büyüklükler, daha da büyüyerek devam eder. Bunu bir halde artık sona erdirmek zorundayız. Zati sona erdirmenin aklını, duruşunu insanlarımız ortaya koydu ve koymaya da devam ediyor.
KİMSEYİ DIŞLAMIYORUZ
İstanbul’un geleceğine bu manada borçluyuz, bunu yapmalıyız. Geçmişteki Mimar Sinan’a ve İstanbul’un geçmişine de bu manada borçluyuz. İnanıyorum ki daima birlikte hem müdafaa hissini hem de gelecek jenerasyonlara taşıma hissiyle hazırlayacağız. Kimseyi de dışlamıyoruz, onu söyleyeyim. Sizlerden aldığımız güçle, inşallah İstanbul’u ve Süleymaniye’yi, Süleymaniye’den başlayarak İstanbul’u geleceğe daima bir arada taşırız diye umut ediyorum.”