Eski Merkez Bankası Baş Ekonomisti ve Gelecek Partisi kurucularından biri olan İbrahim Mustafa Turhan toplumsal medya hesabı Twitter’dan yaptığı paylaşımda hükümetin gece açıkladığı yedi önlemi ve iktisat siyasetlerini eleştirdi.
BAKANLIK “SİZİ AKSİ KÖŞEYE YATIRIVERİRİM” DEMİŞTİ
Tweet dizinde “Ekonomi idaresinin panik havasında açıkladığı ‘hızlı ve tahlil odaklı yeni adımlar silsilesi’ni gördük. Bakanlık açıklamasında: “20 Aralık’ta ne olduğunu gördünüz; tekrar birebirini yapar, sizi zıt köşeye yatırıveririm” denmişti. Lakin bu kere o denli olmadı. Pekala, kararların özü neydi?” Açıklanan kararların altında yatan niyet şu: “Makro istikrarlar bozuldu, iktisatta denetimi kaybediyoruz. Bunun temelinde faiz artırmama takıntısı yatıyor. Faizi artırmadan nakdî genişlemeyi nasıl frenleyebiliriz, çok ısınmış ekonomiyi nasıl soğutabiliriz” diyen Turhan hükümetin gece açıkladığı adımlarla ne yaptığını ve yaptıklarının ne manaya geldiğini şöyle anlattı:
VERİLEN İLETİ ÇELİŞKİLİ VE TUTARSIZ
Tüketici kredilerinde vadeyi uzattılar. Kredi kartı minimum ödeme fiyatını artırdılar. Tüketici kredilerinde alınan süreç vergisini artırdılar. Hülasa; tüketici kredilerine ait aracılık maliyetlerini artırarak, fiilen faizi artırdılar.
Ticari kredilerde zarurî karşılık oranını artırdılar. Bankalardaki döviz mevduat için TL cinsinden devlet tahvili tutma zaruriliği (eski ismiyle disponibilite) getirdiler. Böylece yeniden finansal aracılık maliyetlerini artırarak fiilen faizi artırdılar.
2019’dan beri oyun devam ederken kuralları değiştirerek ziyana uğrattıkları, korkutup kaçırdıkları, kaçmayanı zorla dışarı attıkları portföy yatırımcısına swap kapısını aralıyorlar. İşe fayda mı? Sıkıntı. Verilen bildiri çelişki ve tutarsızlık. Yapılan; faiz lobisine göz kırptılar.
PİYASA HARİKA BONO BEKLERKEN YERİNE 1984 MODEL GES GELDİ
Piyasa; dolaylı faiz artırımı manasına gelecek ve uzun vadede maliyeti çok yüksek olsa da kısa vadede kısmen tesirli olabilecek enflasyona endeksli ‘süper bono’ bekliyordu. Yerine 1984 model GOS’un güncellenmiş versiyonu GES geldi. Yeni bir faizli borçlanma aracı çıkardılar.”
ŞAHSIN GÖRÜNÜR RÜTBE-İ AKLI ESERİNDE
Turhan öteki paylaşımlarında ise şu tabirleri kullandı: “İyi lakin bir taraftan da bankalara hâlâ yüzde 14 faizle 600 milyar TL fonlama yapılıyor. Merkez Bankası’nın DİBS portföyü Ocak’ta 70 milyar TL iken artık 100 miyara yaklaştı. Merkez tahvil satın alıp piyasaya para veriyor. Bu siyasete “Nasrettin Hoca’nın türbesi” dense yeridir.
Bu ortada yılın başından itibaren (Nisan sonu verisiyle) bütçeden her gün 870 milyon TL faiz ödediler. KKM yüzünden ödenecek 180 milyar TL bunun dışında. Her vesileyle faize karşı olduklarını söyleyip bu türlü yapıyorlar. Ne demiş Ziya Paşa; ‘Şahsın görünür rütbe-i aklı yapıtında.’”