BDDK’nın TL ticari krediler için şirketlere döviz sınırlaması getirmesi piyasayı ve döviz kurlarını sarstı. Yüksek enflasyon, yüksek cari açık ve düşük rezerv nedeniyle döviz kurları üzerindeki baskı artarken, hükümetten üst üste adımlar gelmeye devam ediyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) dün akşam piyasalar kapandıktan sonra açıkladığı karar, döviz kurlarında sert dalgalanmayı da beraberinde getirdi.
CHP’li Fazilet, BDDK’nın bu kararının ithalat ve ihracat yapan firmalar için idam fermanı olduğunu argüman ederek iktisat idaresinin şirketleri art kapılardan dolanmaya zorladığını öne sürdü.
CHP’li Fazilet bu kararının şirketlerin parasını yabancı ülkelere çıkarmak zorunda bırakacağını banka hesapları yerine kiralık kasalarda tutmaya iteceğini savundu.
SERMAYE KONTROLÜ
Önümüzdeki pazartesiden itibaren yeni bir periyodun başladığını belirten CHP’li Fazilet, “Bu kararın meali şudur. İktisat idaresi bu kararla ey şirketler gidin kendinize yabancı ülkelerde birer şirket kurun paranızı dışarı çıkarın dedi. Bir öbür paranızı hesapta tutmayın kiralık kasada tutun dedi. Bu ne manaya geliyor? Türkiye artık belirsizlik periyoduna girmiştir. Kur artık 16.80 pazartesi kimbilir ne kadardan açılacak. Ekonomistler buna volatilite derler. Geçilen yeni bir nizamdır bu! Bunun ismi sermaye kontrolüdür” dedi.
HAMMADDE ALMAK İÇİN DÖVİZ TUTMAK ZORUNDA
Vatandaşa şirketlerin kar elde etmek için döviz tuttuğu algısının yayıldığını söyleyen Fazilet, “Sanıyorlar ki bu şirketler kar etmek için döviz alıyor. Sevgili vatandaşlarım, kıymetli kardeşlerim, kıymetli yurttaşlarım bizim ithalat masrafımız var! Dışarıdan hammadde alıyoruz ve ihracat yapıyoruz. İhracatımız ithalatımızın yüzde 80’ini karşılıyor. Cari açığımız var şirketlerin borcu var. Şirketler hammaddeyi dövizle alıyorlar o yüzden döviz tutuyorlar.” diye konuştu.
KAYIT DIŞI ARTABİLİR
BDDK’nın bu kararıyla ithalat ve ihracata dayalı şirketlerin iflasa sürüklendiğini savunan CHP Parti Meclis Üyesi “Bu karar dış ticaret şirketlerinin infaz kararıdır. İthalata dayalı şirketlerin idam fermanıdır bu, mevt fermanıdır. Bu insanların ellerinde ticaret yapmak için tutmak zorunda oldukları dolarları kayıt dışına çekme noktasına zorlama kararıdır bu. Artık ne yapacak bu şirketler? Bakın günde beş tane cari süreç yapan şirketler var bu ülkede. Efendim plastik alıyor, en kolayını söyleyim kağıt, Türkiye’de üretilmiyor. Bunun üzerinden iş yapan şirketler dolar tutmak zorunda” sözlerini kullandı.
ŞİRKETLERİ BATIRMAYI GÖZE ALMIŞLAR
Bu karardan hükümetin acil döviz gereksinimi olduğu sonucunu çıkaran Eren Fazilet “Demek ki kısa vadede harikulade bir döviz krizi var. Şirketleri batırmayı göze alacak kadar radikal kararlar alıyorlar. Bir de dünyaya diyorlar ki özgür piyasa iktisadından vazgeçtik sermaye denetimine geçtik. Pekala nasıl dışarıdan para getireceksin buraya” biçiminde konuştu.
ÜÇ HUSUSTA FELAKET SENARYOSU
CHP’li Fazilet BDDK kararının sonuçlarını üç cümleyle özetleyerek, önümüzdeki devirde dolar/tl paritesinde kripto paralara benzeyen bir oynaklığın görülme ihtimaline vurgu yaptı.
Bir dış ticaret şirketlerinin idam fermanıdır bu karar.
İki artık bundan sonra döviz/tl tarihinin en oynak yerine geçecek ekonomistlerin volatilite dediği bir oynaklı göreceğiz, artık bir belirsizliğe girdik.
Üç daha da tehlikelisi hür piyasa iktisadından çıkıldı. Sermaya denetimine geçildi. Artık bununla birlikte artık dışarıdan girmesi gereken bir para akışını beklemek hayaldir. Bu üç beş gün halay çektirir pazartesiden sonra başımıza afettir.
Öte yandan BDDK kararının siyaset faizinin olması gerektiği noktalarda olmadığının kabulü olduğuna değinen CHP’li Eren Fazilet “Bu karar siyaset faizinin bu sayılarda olmasının yanlış olduğunu kabul etmektir bu. Zira niçin düşük faizli kredi çekip dövize geçiyorlar diyorlar bak! Yani münasebeti bu. Yahu kredi çekip dövize geçiyorsa şayet demek ki dövizin getirisi daha fazlaysa sende bir anormallik var. Onu düzelt! Niçin bütün bu dış ticaret şirketlerini batırıyorsun kardeşim meczup misin sen? Yani anlamak da mümkün değil” dedi.