Merve Biber, son haftalarda kendilerine ulaşan nefret, hakaret ve ırkçılık bildirileri karşısında şaşkın. “Ayda 4-5 ile kalsa, olağan çerçevede denebilirdi, lakin yalnızca son üç haftada 25 kadar ırkçı ve nefret söylemi içeren e-maili aldık” diyor.
Biber, Almanya’daki en büyük Müslüman çatı kuruluşu Diyanet İşleri Türk İslam Birliği’nin (DİTİB) ayrımcılıkla uğraş kısmında çalışıyor. Vazifesi, cemaatlerine ulaşan nefret, tehdit ve ırkçı telaffuzlar ile ibadethanelerine ve binalarına yönelik atakları kayıt altına almak ve sorumlu emniyet ünitelerini haberdar ederek güvenlik önlemlerinin gözden geçirilmesini sağlamak.
AB ve ABD tarafından terör örgütü olarak kabul edilen Hamas’ın 7 Ekim’deki atakları ve akabinde İsrail’in başlayan bombardımanları sonrasında DİTİB’in aldığı nefret ve hakaretler yaklaşık beşe katlanmış.
Biber’in aktardığına nazaran gönderilen ırkçı yazıların ortak paydası; Müslümanların “terörist, Yahudi düşmanı, Hamas yanlısı, barbar ve şiddet yanlısı” olduğu tarafında. Ayrıyeten bütün Müslümanların Yahudi düşmanı, demokrasi aykırısı, Hamas destekçisi, aptal ve tembel oldukları argüman ediliyor.
Hamas-İsrail ortasındaki çatışmaların başlamasından ve Almanya’da İsrail tersi şovların görülmesinden bu yana Müslüman çatı kuruluşları tenkit oklarının maksadında. Birçok siyasetçi, bu kuruluşlardan Hamas ile ortalarına aralık koymalarını, İsrail’in varlığını tanımalarını talep ediyor, ayrıyeten Müslüman çatı kuruluşlarıyla devletin yaptığı işbirliklerinin de gözden geçirilmesini istiyor.
Yakılmış Kuran, domuz eti ve dışkı bulunan paketler
Müslüman çatı kuruluşları yalnızca elektronik posta ile gönderilen ırkçı ve aşağılayıcı iletilerin maksadı olmuyor. Son üç günde üç mescide içinde yakılmış Kur’an sayfaları, domuz eti ve hayvan dışkısı bulunan paketler gönderildiği dün Gelsenkirchen kenti emniyet teşkilatı tarafından açıklandı.
Almanya’da binden fazla ibadethanesi ve cami sayısının üzerinde de din vazifelisi bulunan DİTİB yetkilileri, geçen yıl 34, 2021’de de 44 hakaret ve tehdit aldığını aktarıyor. Bu yıl ise 6 Ekim’e kadar bu sayının 43’e ulaştığını, 7 Ekim’den bu yana ise katlanarak arttığını belirtiyor.
DİTİB Genel Sekreteri, ilahiyatçı Eyüp Kalyon “Çok üzgün ve endişeliyiz” diyor. DW Türkçe’ye konuşan Kalyon, “Zor vakitlerde toplumumuzu bölme ve Müslümanları tekrar günah keçisi haline getirme eforları karşısında tekrar bir dejavü yaşıyoruz” tabirlerini kullanıyor.
DİTİB ve üyesi olduğu Almanya Müslümanlar Uyum Kurulu, 7 Ekim’den sonra Hamas’ın başlattığı atakları kınayarak şiddete son verilmesi ve rehinelerin özgür bırakılması davetlerini sık sık yineledi. Lakin bu açıklamaları samimi bulmayan kimi çevreler, çatı kuruluşlarını eleştirmeye devam ediyor.
Müslüman cemaatler siyasetin hedefinde
DİTİB ve tekrar Türkiye kökenli İslam Toplumu Ulusal Görüş (IGMG) ile Almanya İslam Kültür Merkezleri Birliği (VIKZ) ve çoğunlukla Arap cemaatlerin örgütlü olduğu Almanya Müslümanlar Merkez Kurulu (ZDM), 11 Ekim’de merkezlerinin bulunduğu Kuzey Ren-Vestfalya (KRV) Eyalet Başbakanlıkofisine çağrılmıştı. Fakat bu davet daha sonra tartışmaya neden oldu.
KRV Başbakanlık Ofisi Lideri ve aynı zamanda Avrupa Birliği, Milletlerarası İlgiler ve Medyadan Sorumlu Bakanı Nathanael Liminski imzalı davette, “Bu sıkıntı vakitte İsrail’in yanında oldukları, Hamas’ın terörist ve barbar hücumlarının en sert biçimde kınadıkları” hatırlatıldı ve İsrail’in güvenliğinin Almanya’nın devlet siyaseti olduğu tekrarlandı.
Çağrının devamında ise üslubun değiştiği dikkat çekti.
“Ortadoğu’da yıllardır süregelen çatışmalı durum konusunda farklı görüşlerde olunabilir, lakin geçen hafta (7 Ekim) İsrail’e düzenlenen zalimce ve canice taarruzlar konusunda (ayrı görüşte) olunamaz” denilen çağrıda, “Almanya’da toplumun birliği için sizin de açık ve net biçimde ve yanlış anlamalara mahal vermeyecek formda Hamas’ın terörist mezalimi ile başlayan, rehin almaları ve berbat muameleleri ile devam eden hareketleri ile ortanıza aralık koymanız büyük ehemmiyet arz etmektedir” dendi ve “Almanya sokaklarında terör ve nefret propagandasına ortak biçimde müsade etmemeliyiz” tabirlerine yer verildi.
Müslüman cemaatlerden tepki
Almanya’da örgütlü Müslümanların büyük kısmını temsil ettiği savını taşıyan kelam konusu dört çatı kuruluşu Bakan Liminski’nin çağrısındaki üsluba reaksiyon gösterdi. Bu kuruluşların en büyüklerinden olan DİTİB, Başbakanlık’taki buluşmaya katılmakla bir arada davette yer alan çağrıyı “Müslüman kuruluşların terör ile ortasına uzaklık koymadığı, kurbanların acısını paylaşmadığı” izlenimi yarattığını belirterek eleştirdi. DİTİB yetkilileri, “Biz Müslüman çatı kuruluşları sorunun değil, tahlilin bir parçasıyız” açıklamasını yaptı.
KRV Eyaleti Başbakanlık Ofisi’ndeki buluşma sonrası dört Müslüman çatı kuruluşu Köln sinagogunu ziyaret etti, ardından de Köln Yahudi cemaati kısa mühlet evvel hücuma uğrayan Bochum kentindeki Sultan Ahmet Camii’ye iade-i ziyarette bulundu. Medyada ise bu ziyaretlere Bakan Liminski’nin ön ayak olduğu argüman edildi.
Ancak karşılıklı ziyaretlere ve Hamas’ı kınayan açıklamalara karşın Müslüman cemaatlere yönelik tenkitler sürüyor. Son olarak Almanya Federal Meclisi Lider Vekili ve federal hükümetin küçük ortağı Hür Demokrat Parti (FDP) Genel Lider Vekili Wolfgang Kubicki, DİTİB ile devletin yaptığı işbirliklerinin gözden geçirilmesini talep etti. Cicero mecmuasına konuşan Kubicki, “Hukuki açıdan gerekli görülmesi halinde ise DİTİB’in Almanya topraklarında faaliyetinin yasaklanması gerektiğini” savundu.
Kubicki, “Türkiye’den gönderilen imamların Almanya’daki mescitlerde nefret vaazları vermesi ve siyasal İslam’ın ilerlemesini sağlaması engellenmeli” sözlerini kullandı.
“Politikacılar Müslümanlar üzerinden siyasi çıkar elde etmek istiyor”
2016 yılından bu yana DİTİB’te farklı vazifeler alan Genel Sekreter Kalyon ise siyasetçilerin kelam konusu tenkit ve taleplerini “Müslümanlar ve göçmenler üzerinden siyasi çıkar elde etme girişimi” olarak nitelendirdi.
Kalyon, Müslüman cemaatlerin sinagog ziyareti KRV hükümetinin zorlamasıyla mı yapıldı sorusuna ise “Hayır” karşılığını verdi. Kalyon’a nazaran karşılıklı ziyaret Yahudi cemaati ile yıllardır devam eden olumlu diyalog ve irtibatın bir kesimi. Kalyon, “Özellikle bu türlü gergin ve tehlikeli bir süreçte Almanya’da toplumsal barışı korumak ve oluşabilecek tehlikeler karşısında tedbir mahiyetinde değerli bir ziyaretti” diye vurguladı.
DİTİB’e Ankara’dan baskı var mı?
Öte yandan DİTİB’in Hamas’a yönelik lisanı Ankara’nın kullandığından farklılık gösteriyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Hamas’ı bir terör örgütü olarak değil, bir mücahitler kümesi olarak gördüğünü söylüyor, İsrail’i de savaş hatası işlemekle itham ediyor. DİTİB’in açıklamalarında ise Almanya’nın hassasiyetleri ön plana çıkıyor.
Peki Diyanet İşleri Başkanlığı ile yakın bağı olan DİTİB’in daha farklı bir tavır takınması Ankara’da nasıl karşılanıyor?
DİTİB Genel Sekreteri Kalyon, “DİTİB kendi içeriklerini, cemaatinin ve toplumun gereksinim ve hassasiyetleri doğrultusunda kurumsal yapısı içerisinde oluşturur” karşılığını veriyor. İzledikleri çizgiye kendi cemaatlerinden makul ve olumlu reaksiyon aldıklarını da söyleyen Kalyon, “Cemaatin beklentisi, bölgedeki Filistinlilere yönelik orantısız şiddetin sonlandırılması ve onların can güvenliğini ve insanca yaşama hakkını da savunmamız ki bunu da açıklamalarımızda lisana getiriyoruz” diyor.
DW Türkçe’ye VPN ile nasıl ulaşabilirim?