Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, geçtiğimiz günlerde İsveç ve Finlandiya için “NATO üyeliklerine olumlu bakmıyoruz” demişti. İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üyelik müracaatlarını pahalandıran Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu, Türkiye’nin kapılarını kapatmamasını ve NATO üyeliklerinin Türkiye’nin AB üyeliğini olumlu tarafta etkilemesinin sağlanmasını söyledi.
ERDOĞAN’IN GÜNLÜK BORSA ÜZERE DEĞİŞEN AÇIKLAMALARI
Erdoğan’ın NATO üyeliği konusunda kısa bir müddet evvel Finlandiya Cumhurbaşkanına Finlandiya’nın üyeliğini destekleyeceklerini söylediğini hatırlatan Davutoğlu, “Erdoğan’ın günlük borsa üzere değişen açıklamaları, devleti temsilen konuşan yetkililerin birbirleriyle lakin en çok da Cumhurbaşkanı ile aykırı düşen sözleri devlet ciddiyetine de, diplomasi geleneğimize de, en temel bağlantı prensiplerine de alışılmamıştır.” sözlerini kullandı.
KULLANILAN LİSAN DE, TELAFFUZ VE YOL YANLIŞTIR
Davutoğlu’nun açıklamalarından satır başları şöyle:
Kullanılan lisan de, telaffuz de uygulanan sistem de yanlıştır. Haklı olduğumuz bir mevzuda bizi açığa düşürmektedir. Ülkelerin dış siyasetteki en büyük gücü işbirliğinde güvenilirliği, tehdit anında ise caydırıcılığıdır. Son yıllarda yurt içinde ve dışında yayınladığım bir çok çalışmamda da vurguladığım ve kavramsallaştırdığım üzere dünya süratle “çoklu güçler dengesi” sistemine gitmektedir. Birçok güç istikrarının birebir anda tesir gösterdiği bu sistemde ülkelerin ellerindeki kozları artırmaları, farklı güç merkezleri ile istikrarlı fakat uygun önceliklendirilmiş alakalara girmeleri kendi çıkarlarınadır. Bu kural Türkiye üzere farklı jeopolitik çekim alanlarının merkezinde olan bir ülke için bilhassa değerlidir.
RUSYA İLE GELİŞTİRİLEN MÜNASEBETLER GÜÇLENİR
Türkiye’nin NATO’da artan aktifliği Rusya ile bağlantıları zaafa uğratmayacağı üzere bu münasebetteki gücünü ve kıymetini artırır; Rusya ile geliştirilen ve derinleştirilen münasebetler de NATO bünyesindeki aktifliğini ve saygınlığını güçlendirir.
HUSUS MADDE SIRALADI
Bu bağlamda yapılması gerekenleri kamuoyumuza tam bir sorumluluk duygusu ile arzetmeyi yapan muhalefet anlayışımızın bir gereği olarak telakki ediyorum:
Türkiye’nin NATO’nun açık kapı siyasetine geçmişten bu yana daima takviye verdiği, lakin terör ile ilgili haklı korkularının giderilmesini beklediği, esasen teröre karşı işbirliğinin NATO’nun bütün stratejik evraklarında yer aldığı tam bir telaffuz bütünlüğü ve ahengi içerisinde söz edilmelidir.
Önümüzdeki ay Madrit’te gerçekleşecek ve temel stratejik metnin de kabul edileceği NATO tepesine bu bahislere açıklık getirecek ve terörle çaba konusunda taraflara sorumluluk yükleyecek bir diplomatik hazırlık ile gidilmelidir.
TÜRKİYE’NİN F-35 PROJESİNE GERİ DÖNMESİ İTTİFAK İÇİN DE DEĞERLİ
Ayrıyeten bu stratejik dokümana Türkiye’nin ittifak içindeki pozisyonu ile ilgili son periyotlarda yaşanılan tartışmaların olumsuz tesirini giderecek ögeleri da muhtevi bir Türk Stratejik Katkı metni hazırlanmalıdır. Bu metinde Türkiye’nin F35 projesine geri dönmesinin yalnızca Türkiye için değil ittifak için de taşıdığı kıymet vurgulanmalıdır.
Böylelikle ittifak içinde yayılan uzlaşmaz ve güvenilmez ülke algısı hızla değişmeli, İttifakın en kıymetli ülkelerinin başında gelen Türkiye NATO’nun gitgide değerinin artacağı bir sürece ittifakın yapan başat aktörü olarak girmelidir.
Açık kapı siyasetinin bir gereği olarak son devirde emsal tehditler altında yine bölünme senaryoları gündeme getirilen Bosna-Hersek’in NATO üyelik sürecine İsveç ve Finlandiya ile paralel bir işlerlik kazandırılması için teşebbüste bulunulmalıdır.
TÜRKİYE’NİN AB ÜYELİĞİNİ OLUMLU İSTİKAMETTE ETKİLEMESİ SAĞLANMALI
Kararlı ve yapan bir diplomasi ile Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliklerinin Türkiye’nin AB üyeliğini olumlu tarafta etkilemesi sağlanmalıdır. Türkiye’nin AB üyeliğine her vakit özel dayanak veren Finlandiya ile bu bahiste ağır bir istişare süreci başlatılmalıdır.
Bu gelişmelerin ABD ile zati var olan ve kerhen dondurulan tansiyonlu münasebetlerin daha da gerilmesinin önüne geçilmelidir. Yunanistan Başbakanı Mitsotakis’in ABD ziyaretindeki ortak telaffuz ve yaklaşımlar, ABD-Yunanistan Savunma işbirliğinin genişlemesi, ABD,Yunanistan, GKRY, İsrail Dörtlüsünün işbirliği (3+1 Formatı) yakından takip edilmeli ve NATO’daki etkinliğimiz dengeleyici bir öge olarak güçlendirilmelidir..
Bu süreçteki konumumuz Rusya ile de şeffaf ve prensipli bir halde paylaşılmalı; NATO’daki artan etkimizin NATO-Rusya ilgilerini olumsuz etkilemeyeceği, tersine gerginliği azaltan bir sonuç doğuracağı kendilerine iletilmelidir.
NATO-RUSYA KURULU TEKRAR TOPLANMALI
Bu bağlamda geçmişte kıymetli fonksiyonlar gören NATO-Rusya Kurulunun yine toplanması için yapan ve uzlaştırıcı bir rol üstlenilmelidir.
En değerlisi de kurumsal akıldan kopuk ferdî reflekslere, çelişkili telaffuz ve uygulamalara dayalı dış siyaset anlayışı kökten değiştirilerek süratle değişen memleketler arası stratejik ortama uygun, Türkiye’nin siyasi ve ekonomik gereksinimlerine yanıt veren yeni ve dinamik bir makrostratejik çerçeve oluşturulmalıdır.
ERDOĞAN NE DEMİŞTİ?
İsveç ve Finlandiya’nın mümkün NATO üyeliğine sıcak bakmadıklarını vurgulayan Erdoğan, şu açıklamayı yaptı:
“Biz şu anda İsveç ve Finlandiya ile ilgili gelişmeleri takip ediyoruz lakin olumlu bir fikir içerisinde değiliz. Zira daha evvel Yunanistan ile ilgili NATO konusunda bir yanlış yaptılar bizden evvelki idareler ve Yunanistan’ın Türkiye’ye karşı NATO’yu da gerisine alarak takındığı hali biliyorsunuz. Bu hususta ikinci bir yanlışı Türkiye olarak işlemek istemiyoruz. Kaldı ki İskandinav ülkeleri ne yazık ki terör örgütlerinin adeta misafirhanesi üzere. PKK’sı, DHKPC’si İsveç’te, Hollanda’da yuvalanmış durumdalar. Ve oraların hatta daha da ileri gidiyorum parlamentolarında da yer alıyorlar. Bu noktada bizim olumlu bakmamız mümkün değil.”