Hamas’ın 7 Ekim’de düzenlediği terör ataklarına karşılık olarak İsrail’in de Gazze Şeridi’ne başlattığı ağır ataklarda 26. güne girilirken, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Buyruk Abdullahiyan ateşkes daveti yaptı.
Gazze’de bütün dünyayı tesiri altına alan savaş hali devam ederken, Hamas’ın ardındaki güç olmakla suçlanan bölgenin değerli aktörlerinden İran’ın Dışişleri Bakanı Abdullahiyan bugün Ankara’da temaslarda bulundu.
Fidan ile görüşmesinin akabinde ortak basın toplantısında konuşan konuk bakan, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından da kabul edildi. Önümüzdeki devirde İran Cumhurbaşkanı Reisi’nin de Türkiye’ye gelmesi planlanıyor.
Abdullahiyan dün de Katar’ın başşehri Doha’da Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye ile bir ortaya gelmişti.
Gazze için ateşkes çağrısı
Ortak basın toplantısında her iki bakan da ateşkes sağlanması ve bölge ülkelerinin bir ortaya gelerek kalıcı barış bulunması için çalışması gerektiğine atıfta bulundu.
Fidan “bazı ülkelerin Gazze’deki kıyıma aleni takviye vermesi, şiddeti teşvik etmesinin” kabul edilemeyeceğini söyleyerek, şunları kaydetti:
“Gazze’deki insanlık dramının bölge ülkelerini de tesiri altına alacak bir savaşa dönüşmesini istemiyoruz. Bu nedenle bölge içi ve bölge dışı tüm aktörleri, kalıcı ve adil barışı teşvik etmeye çağırıyoruz. Bu bölgenin aktörleri olarak bölge problemlerimizin tahlilini diğerlerine havale etmemeliyiz.”
Fidan, İslam İş birliği Teşkilatı, Arap Ligi, Afrika Birliği, Birleşmiş Milletler’de temsil edilen bütün ülkelerle diplomasi trafiği yürüttüklerini belirtirken, “Gönül isterdi ki bunu AB ile de birebir biçimde yapabilseydik. Lakin AB topluca aldığı durum gereği maalesef (Gazze’de) ateşkes sözünü duymak istemiyor. İnsani yardımlarla ilgili rastgele bir zorlayıcı ve baskı uygulayıcı bir tabanı de kabul etmiyor” yorumunu yaptı.
Ateşkesin olmasını çabucak istediklerini lakin buna kalıcı tahlile yönelik çalışmalar eşlik etmedikçe şiddet sarmalının tekrar ortaya çıkabileceğine işaret eden Fidan, İsrail ve kimi müttefiklerinin kalıcı tahlilden anladığının “Filistinlilerin ortadan kaldırılması” olduğunu ve bunun hiçbir vakit güvenlik getirmeyeceğini kaydetti. Fidan, “Filistinleri de tatmin edecek bir tahlilin ortaya konması ve bölge ülkelerinin de sorumluluk alacağı bir tahlilin kabul edilmesi gerekiyor” diye konuştu.
Abdullahiyan: Sonuçları ağır olur
Abdullahiyan da ortak basın toplantısında savaş bir an evvel durdurulmazsa tarafların denetiminden çıkabileceğini söyleyerek, bunun sorumluluğunun “ABD, İsrail ve savaş hatalarını destekleyenlerde” olacağını belirtti.
İran Dışişleri Bakanı, “Gazze’de kadınlara ve çocuklara karşı taarruzlar devam ederse, sonuçları çok ağır olacaktır ve destekleyenler bunun bedelini ağır ödeyeceklerdir” derken, durumun bu türlü devam etmesi halinde “direniş kümelerinin öbür sürpriz hücumlar düzenleyebileceğine” işaret etti.
Konuk bakan ayrıca İran Cumhurbaşkanı’nın Arap ve İslam ülkelerinin Gazze için bir ortaya gelmesine ait teklifini de tekrarlayarak, en yakın vakitte bu türlü bir toplantının olmasını istek ettiklerini kaydetti.
Abdullahiyan, bu türlü durumlarda İslam ve Arap ülkelerinin birinci misyonunun “İsrail mallarını boykot etmek” olduğunu da tabir ederek, “İşgal altındaki topraklara mal ve yakıt gönderilmesi durdurulmalı ve bu cürüm rejimiyle diplomatik bağların durdurulmasında tereddüt edilmemelidir” dedi.
İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney bugün toplumsal medya hesabından yaptığı açıklamada Müslüman ülkelere İsrail’e petrol ve besin ihracat yollarını kapatması davetinde bulunmuştu.
Gazze’yle ilgili son durum
İsrail’in saldırısı altındaki Gazze Şeridi’ni Mısır’a bağlayan Refah Hudut Kapısı bugün ağır yaralı insanların ve yabancı pasaportu olan birtakım ikili vatandaşların geçişine açılmıştı.
Fidan, 500 civarında yabancı ülke vatandaşının Gazze’den çıkmasına yönelik İsrail ile Mısır makamları ortasında mutabakata varıldığı bilgisinin kendilerine de ulaştığını söyleyerek, “Bunlar ortasında Türk vatandaşlarının olması için de müzakerelerimiz devam ediyor. Türk vatandaşı olan Gazze’deki mukim kardeşlerimizin kimlikleri muhakkak. Onlara yönelik çalışmalarımız Mısır ve İsrail makamlarıyla devam etmekte” dedi.
Öte yandan İsrail Lübnan ile sonunu da yakın takip altında tutarken, İran dayanaklı Şii militan küme Hizbullah’ın tavrı yeni bir cephe açılıp açılmayacağı ile ilgili kıymetli görülüyor.
Tahran’dan vakit zaman yapılan açıklamalarda İsrail “yeni cepheler” açmakla tehdit edilirken, ABD’nin iki uçak gemisi ise hala Doğu Akdeniz’de.
ABD’nin Suriye’deki kimi üslerine son günlerde çeşitli akınlar düzenlenmiş ve bunlardan İran dayanaklı kümeler sorumlu tutulmuştu.
İran Dışişleri Bakanı Abdullahiyan ise en son CNN televizyonuna yaptığı açıklamada bölgede rastgele bir küme tarafından ABD maksatlarına yönelik bir akının delil olmaksızın İran ile ilişkilendirilmesinin büsbütün yanlış olduğunu belirtmişti. Abdullahiyan, kelam konusu coğrafyada yaşayan insanların “Filistin’de yaşanan gelişmelere karşı çok hassas ve öfkeli olduğunu” lakin İran’dan buyruk almadıklarını ve kendi kararları ile hareket ettiklerini savunmuştu.
Bu ortada Yemen’deki İran dayanaklı Husiler de insansız hava araçları (İHA) ve füzelerle İsrail’e yönelik taarruzlar gerçekleştirdi.
DW Türkçe’ye VPN ile nasıl ulaşabilirim?
