SALİHA SULTAN
Türk Ocakları’nın 110. Kuruluş Yıldönümü hasebiyle düzenlediği ‘Günümüz İslam Dünyası’nda Sorunlar ve Tahlil Yolları 2’ sempozyumunun sonuç bildirgesinde şu tabirler kullanıldı: “Sempozyum hakkında ve düzenleyici taraf olan Türk Ocakları hakkında kamuoyunda birtakım bölümlerce temelsiz ithamlar ve haksız değerlendirmeler yapıldı. Asıl odaklanılması gereken tartışılan mevzular, tespitler ve tahlil teklifleri olmalıydı. Kamuoyunda oluşturulmak istenen algının bilakis, sempozyumda her türlü siyasî ve dinî ötekileştirme, hizipleşme ve mezhepçi taassuptan uzak, sorunlarımızı yanlışsız tespit etmek ve bunlara eleştirel, bilimsel ve yapan tahliller üretilmeye çalışıldı. Büyük itinayla düzenlenmiş olan milletlerarası bu türlü bir sempozyumun, siyasi tartışmalara ve kutuplaşmalara kurban edilmesi bizleri üzmüştür.
DİNÎ KIYMETLER, SİYASET ÜSTÜ OLMALI
Biz, din ve din anlayışımız ile ilgili sorunların bilimsel araştırmalar ve gerçek yaklaşımlarla çözülebileceğimize inanıyoruz. Siyaset lisanının din lisanına yansıması, dinin birleştiriciliğini ortadan kaldırmakta ve toplumumuzdaki kutuplaşmaların derinleşmesine sebep olmaktadır. Dinî ve ahlakî kıymetler, siyaset üstü olmalıdır. Din siyaset alakasının, ahlakî ve tüzel kıymetler ortak noktasından hareketle, yine yapılandırılmasına gereksinim vardır.”
DİNİ ANLAMAKTA FORMÜL SORUNU VAR
Sempozyumun sonuç bildirgesinde 13 unsurluk tahlil teklifleri kısmı da yer aldı:
*Günümüz İslam dünyasının en kıymetli meselelerinin başında dini anlamadaki usul sorunu gelmektedir.
*İslam dünyası, çok boyutlu ahlâkî ve dinî yozlaşma, genç jenerasyonlarda dine karşı kayıtsızlık, din lisanının yenilenmesi ve dini anlayışın hayatın gerçeklerinden uzaklaşması sıkıntılarıyla karşı karşıyadır. Tahlil için dinî kıymetlerin yeni bir bakış açısıyla sunulması ve din lisanının güncellenmesine gereksinim var.
*Dinî dışlayıcılık, radikalleşme ve selefileşme sorunu, akıl ve bilim düşmanlığı, mezhepçilik ve dini temsil savları toplumları kuşatmış durumdadır. Bu sıkıntılarla baş edebilmek için, sağlıklı bir din ve din eğitimi siyaseti oluşturmak gerekmektedir. Gerçeklikten ve hayattan kopuk bir din algısı oluşturma uğraşları meselelerimizi daha da büyütecektir. Din ve din eğitiminin bilimin konusu yapılarak pedagojik eğitim almış bireyler tarafından verilmesi sağlanmalıdır.
SAHİL DİN ANLAYIŞI BEKA SORUNU OLUYOR
Sahih din anlayışı, giderek bütün Müslümanların bir beka sorunu haline gelmiştir. Din anlayışlarını uygunlaştırmak için en değerli hareket noktası; dini ve fikri problemlerimizi iman sorunu haline getirmek yerine bilimsel dataların ışığında özgürce tartışmanın imkânlarını oluşturmak olmalıdır. Zira bu hareket noktası, özgür niyetin, tartışmanın, tekfir ve linç hareketlerinin önüne geçmek ve Müslüman dünyayı tarihte ve bir metaevrende değil günümüzde gerçek bir hayatta yaşatmak için koşuldur.
İSLAM DÜNYASININ KURTULUŞU…
Son vakitlerde yaşanan problemlerin yanlışsız bir formda teşhis edilmesi ve sağlıklı tahliller üretilmesinin önündeki en büyük mahzur, çok siyasî ve toplumsal kutuplaşma ve taassuptur.
*İslam dünyasının kurtuluşu, lakin ve lakin akıl, ahlak, bilim ve hukukun, özellikle da kamu hukukunun geliştirilmesiyle mümkün olacaktır.
*İlk beşerden bugüne kadar yeryüzünde bulunan yegâne din ve fıtrat dini İslam’ın üniversal ve insan merkezli özünü, akla, bilime insanın yaratılışına ve hayatın gerçeklerine uygun bir yorumunu yapmak zorundayız.
CİNSİYET AYRIMCILIĞINA KARŞI YENİ DİN LİSANI…
İslam’ın kozmik unsurlarını merkeze almak, Müslüman zihnini yine yaratıcı bir hale döndürmek için; laiklik, demokrasi, insan hakları, hukukun üstünlüğü üzere kozmik pahalarla çatışan bir niteliği sahip olmayan, cinsiyet ayrımcılığına karşı duran yeni bir din lisanı üretmeliyiz.
*Bu sempozyumların birebir başlık altında 3. ve 4.’sünün öteki İslam ülkelerinde önümüzdeki yıllarda yapılarak klâsik hale getirilmesi son derece faydalı olacaktır.