ŞABAN ÖZDEMİR
Bunun yanında her hatıratta neredeyse bir roman havası vardır. Müellifinin biyografisi için birinci derecede kaynak olmasının yanında müellifin etrafındakilerinin biyografilerini de besler. Hatırat kitapları sayesinde okuyucu, yapıtlarından tanıdığı sanatkarların özel hayatına da dâhil olur.
Yakın vakitte mesnevihân Şefik Can’ın anıları, Hayat Işık Artıran’ın yaptığı ırmak söyleşi formunda, Sufi Kitap tarafından yayımlandı. Kitap okurunu daha birinci sayfalardan itibaren zorluklarla, fedakârlıklarla lakin her anı safiyet, aidiyetle dolu ve estetize edilmiş bir yaşama davet ediyor. Can’ın doğumundan itibaren ailesi, eğitimi, memuriyeti, girdiği mahfiller, yaşadığı olaylar, görüştüğü edebiyatçı ve mutasavvıflar hakkında hiçbir yerde bulunamayacak bilgileri ihtiva ediyor bu hatırat.
NEZAKETİ İMBİKTEN SÜZÜLMÜŞ BİR ŞAHSİYET
Savaş yüzünden konutunu terk eden, elinde hiçbir şeyi kalmayan bir aile ve reisinin, babası Mehmet Tevfik Efendi’nin, artta bıraktığı malına mülküne değil de kitaplarına üzülmesini ibretle okudum. Can’ın tahsil hayatı sırasında ülkenin içinde bulunduğu mahrumiyeti ve okumak için gösterdiği çabayı bir öğretmen olarak yürek sızısıyla okudum. Can’ınki hayatına zerre kadar leke karıştırmamış; gördüğü aksaklıkların, usulsüzlüklerin, kayırmaların üzerine gitmiş, nezaketi imbikten süzülmüş bir şahsiyet abidesinin hayat kıssası.
Kitapta, Atatürk’ten Tahirü’l-Mevlevi’ye, Annemarie Schimmel’den Yaman Dede’ye, Halide Edip’ten Vedat Türkali’ye, Türk kültür ve edebiyatından son periyot mutasavvıflarına kadar birçok şahsiyet hakkında da enteresan anekdotlar ve bilgilerle karşılaşacaksınız. Arapça, Farsçanın yanında Fransızca ve İngilizce de bilen, Halide Edip üzere sıkıntı beğenen ve İngilizce otoritesi olan birine Hamlet çevirisinde yardım eden, Tahirü’l-Mevlevi’nin Mesnevi şerhini tamamlayan, bunun yanında her daim ehemmiyetini koruyan Klasik Yunan Mitolojisi’ni yazan bir taraftan Mevlânâ öteki taraftan Dostoyevski okuyan, hem Dede Efendi hem de Bach dinleyen, Mehmed Âkif’i de Nâzım’ı da okuyan bir şahsiyete şahit olacaksınız.
Bazı fotoğraflarla da zenginleştirilmiş olan bu kitapta, Şefik Can’a gelen ve onun yazdığı mektuplar da yer alıyor. Bu mektuplar kültür hayatımız için kıymetli dokümanlar. Son devirlerde basılan birçok hatıratın ortasında Şefik Can’ın hatıratını başka bir yere koyuyorum. Defaatle okuduğum Uzman İz’in hatıratı kadar zevkle okuduğumu itiraf edeyim.