Almanya’da hükümet, Alman vatandaşlığına geçişleri kolaylaştıracak ve ikili vatandaşlığı mümkün kılacak yasa tasarısı için düğmeye bastı.
İktidardaki Toplumsal Demokrat Parti (SPD), Yeşiller ve Hür Demokrat Parti’nin (FDP) koalisyon mukavelesinde de yer alan vatandaşlık kanunundaki ıslahat için onay sürecinde birinci adım atıldı.
Almanya İçişleri Bakanlığından Cuma günü yapılan açıklamada, ilgili yasa tasarısının “neredeyse hazır” olduğu ve kısa müddet içinde başka bakanlıklara gönderileceği bildirildi. Bakanlıkların onayının akabinde tasarı kabinede de kabul edildikten sonra meclis oylamasına gidilecek. Daha öncesinde “Bild” ve “Süddeutsche Zeitung” gazeteleri tasarının koalisyon ortakları ortasında “büyük ölçüde mutabık kalınan” detaylarını haberleştirmişti.
Tasarının sunum kısmında Almanya’da vatandaşlık kanununun günümüzün çeşitliliğe dayanan göç toplumunun gereklerine nazaran modernize edilmesi gerekliliğine işaret edilerek Almanya’da vatandaşlığa müracaat oranlarının düşüklüğüne dikkat çekildi.
Başvuru oranı yüzde 1,3’lere kadar indi
Almanya’da 2021 yılı sonu prestijiyle yabancı asıllı 10 milyon 700 bin kişi yaşıyor. Ortalarında 5,7 milyonu, on yılı aşkın müddettir Almanya’da ikamet ediyor. Mevcut düzenlemelere nazaran sekiz yıllık yasal ikamet sonrasında Alman vatandaşlığı alınabilmesine karşın bu imkandan yararlananların oranı çok düşük. 2019 yılında vatandaşlık başvurusu hakkına sahip şahısların yalnızca yüzde 1,3’ü müracaatta bulundu. Bu oran Avrupa Birliği içinde ortalama yüzde 2 civarında.
Onay süreci başlatılan yasa tasarısına nazaran Alman vatandaşlığına müracaat için ülkede ikamet edilmesi gereken mühlet, sekiz yıldan beş yıla indiriliyor. Okul ya da mesleksel muvaffakiyet, son derece yeterli Almanca bilgisi yahut kamu faydasına faaliyetler üzere yollarla entegrasyonda “özel başarı” göstermiş bireyler için bu müddet 3 yıla kadar inebilecek.
Yabancı asıllı ebeveynlerin Almanya’da doğmuş çocukları, anne ya da babanın beş yıldır Almanya’da resmi ikametinin bulunması kuralıyla otomatikman Alman vatandaşı olabilecek. Şimdiye kadar bu müddet sekiz yıldı.
Eski “misafir işçi”lere jest
Alman hükümeti, “misafir işçi” olarak birçok 60’lı yıllarda süreksiz olarak Almanya’ya gelen fakat burada kalan bireylerin durumunu da ıslahat planlarında göz önünde bulundurdu.
Aralarında Almanca bilmeyen çok sayıda kişinin bulunduğu 67 yaş üstündeki bu kümenin Alman vatandaşlığı alabilmesi için aranan lisan kuralı kaldırılıyor, bunun yerine kelamlı bağlantıda bulunulabilmesi kâfi sayılıyor. Koalisyon kontratında de yer alan bu planla, Alman hükümeti “misafir işçi” neslinin ülkenin kalkınmasına yaptığı özel katkıya duyulan takdiri göstermeyi hedefliyor.
Türkler ikili vatandaş olabilecek
Reformun en kıymetli unsurlarından biri ise milyonlarca Türk’ün Alman vatandaşlığına geçmesini engelleyen, ikili vatandaşlık önündeki pürüzlerin kaldırılması. Tasarıda, “topluma entegrasyon için lisan bilgisi, eğitim, mesleksel maharet ve özgürlükçü demokratik temel nizama bağlılığın, bir kişinin bir ya da birden çok vatandaşlığa sahip olmasından çok daha kıymetli olduğu”na işaret ediliyor.
Türk vatandaşlarının şimdiye kadar Türk ya da Alman vatandaşlığı ortasında seçim yapması, Alman vatandaşlığına geçebilmek için Türk vatandaşlığından çıkması gerekiyordu.
Wiese: Alman pasaportunun üstündeki tozu alıyoruz
SPD’nin içişleri uzmanı Dirk Wiese, tasarıyı savunarak “Alman pasaportunu kelepirleştirmiyoruz, üzerindeki tozu alıyoruz” dedi. Wiese, maksatlarının Almanya’ya çalışmak için gelen insanların buraya yerleşmesi ve burada kendini konutunda hissetmesi olduğunu söyledi.
Sol Parti Meclis Kümesi da yasa tasarısını memnuniyetle karşıladığını açıkladı. Sol Parti göç siyasetleri sözcüsü Gökay Akbulut, “Alman vatandaşlığına sahip olmayan yaklaşık 12 milyon kişi, Almanya’daki vatandaşlığa geçiş potansiyelinin ne kadar yüksek olduğunu gösteriyor. Birebir vakitte vatandaşlığa müracaat oranları Avrupa’daki başka ülkelerle kıyaslandığında çok düşük” dedi.
FDP Meclis Kümesi Lideri Christian Dürr ise bahisle ilgili koalisyon içinde daha istişarelere gereksinim olduğunu belirterek “Sadece çalışarak kendi geçimini sağlayabilen ve maddelerimize uyan şahısların Alman vatandaşlığına geçebilmesi gerekiyor” diye konuştu. Dürr, partisi FDP açısından “göçü toplumsal güvenlik sistemlerine değil, istihdam piyasalarına yönlendirmenin” ehemmiyet taşıdığını vurguladı.
dpa,AFP,epd/BK,HS