Demokrat Parti başkanı Gültekin Uysal, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından TBMM Başkanlığı’na sunulan ’ne reaksiyon gösterdi.
Konuya ait yazılı bir açıklama yapan Uysal, şu değerlendirmeleri yaptı:
“BÜTÇE 6 AY BİLE DAYANAMADI”
“Bütçenin rekor fazla verdiğinin açıklandığı ay, ‘2022 Yılı Merkezi İdare Kanunu ile Bağlı Cetvellerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’, daha anlaşılır bir tabir ile Ek Bütçe Teklifi TBMM’ne sunuldu. Aralık 2021 ayında döviz kurlarında yaşanan artışlar nedeniyle, daha TBMM’nde kabul edilmeden evvel ödenek ölçüleri anlamsız hale gelen 2022 yılı bütçesi 6 ay bile dayanamadı. Bunu aylarca evvel öngörmüş ve iktidarı uyarmıştık. Ek Bütçe Teklifi ile 2022 yılı merkezi idare bütçe sarfiyatları için 880.474.775.000 TL ek ödenek eklenmesi teklif ediliyor. Ek bütçe ile sağlanacak artışın yüzde 60’ından daha fazlasını ‘cari transferler’ ve ‘borç verme giderleri’ alacak, öbür bir deyişle bu iki kalem ek bütçeden en büyük hissesi alacaktır. İç borç faiz sarfiyatlarına ek 44 milyar TL, dış borç faiz masraflarına ek 32 milyar TL olmak üzere, faiz sarfiyatlarına 76 milyar TL ayrıldığı anlaşılmaktadır.
“ASGARİ FİYATLI 4.253 TL’YE MAHKÛM MU KALACAK?”
Öte yandan, kendi imzasıyla TBMM Başkanlığı’na sunduğu ek bütçeyle Cumhurbaşkanı’nın en son ocak ayında artan maaşı yüzde 40,4 oranında artırarak 141.453 TL’ye yükseliyor. O vakit şunu sormak hakkımız: Cumhurbaşkanı’nı etkileyen ekonomik kriz taban ücretliyi etkilemiyor mu? Minimum fiyatlı 4.253 TL’ye mahkûm mu kalacak?”
“TEKLİF İLE VATANDAŞIN SIRTINDAKİ VERGİ YÜKÜ DAHA DA AĞIRLAŞACAK”
Teklif ile bütçe gelir kestiriminin 1.080.515.421.000 TL artırılması teklif edilmektedir. Gelir artışının neredeyse tamamı vergi gelirlerinden sağlanacaktır. Özel Tüketim Vergisi’nde 157,3 milyar TL bir ‘ek vergi’ öngörülmekte olup, en büyük artışın 70,2 milyar TL öngörülen motorlu taşıt araçları üzerinden alınan ÖTV’den kaynaklanmaktadır. Böylelikle 2022 yılı bütçesinde 72,1 milyar TL olarak yer alan ‘Motorlu Taşıt Araçları ÖTV’si neredeyse yüzde 100 oranında artırılmaktadır.’
“2022 BÜTÇESİ KATİYETLE GERÇEKÇİ VE SAMİMİ DEĞİLDİR”
Adından da anlaşılacağı üzere bütçe; iş dünyasının, kamunun, vatandaşların önünü görmesi için hazırlanır, yapılır. Şayet bir ülkede bütçe daha yılın 6 ayı bitmeden tükeniyor ve yüzde 86 oranında ek ödenek ve vergi artışı öngörülüyorsa, bu ülkenin iktisadında, maliyesinde önemli bir yanılgı, yanlışlık var demektir. Bu çerçevede 2022 bütçesi mutlaka gerçekçi değildir, samimi değildir. Bunun en hoş ispatı; Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) için bütçeden yapılan ödemelerin bütçe hakkına ve kanunlara karşıtlık teşkil ettiği gerçeğidir. Gerçekten, yılın birinci 5 ayında bütçede ödeneği olmadığı, TBMM bu bahiste yürütmeye yetki vermediği halde, hukuksallığı tartışmalı bir halde, ‘Mevduat ve Katılma Hesaplarının Kur Artışlarına Karşı Korunmasına Ait Giderler’ kalemi altında 21,1 milyar TL ödeme yapılmıştır. Ek bütçe ile bu hukuksuz durum telafi edilmeye çalışılmakta ve kur muhafazalı mevduat için 40 milyar TL ödenek öngörülmektedir. Kur muhafazalı mevduat için ek bütçede ödeneğe yer verilmesi bile, tek başına daha evvelki ödemelerin hukuka muhalif biçimde yapıldığının ispatıdır.
“BOTAŞ’A DA ÖDENEK YETMEYEBİLİR”
Diğer taraftan, münasebette yer alan başta doğal gaz ve elektrik fiyatlarında yaşanan maliyet artışlarının vatandaşlarımıza yansıtılmaması için BOTAŞ’a yapılan kaynak transferi, BOTAŞ’ın bir kamu iktisadi teşebbüsü olması ve genel bütçede yer almaması nedeniyle, genel bütçeden Türkiye Varlık Fonu’na oradan BOTAŞ’a sermaye artırımı ve borç/avans verme formunda gerçekleştirilmektedir. Önümüzdeki kışın sert geçmesi ve doğal gaz ile petrol fiyatlarında artışların sürmesi hainde, bu ödenek artışının da kâfi olmamasından telaş ediyoruz.
“İKTİDAR BİRİNCİ DÜĞMEYİ YANLIŞ İLİKLEMİŞTİR”
İlk düğmeyi yanlış ilikleyen iktidar ondan sonraki bütün düğmeleri de yanlış iliklemeye devam etmektedir. Ek Bütçe Teklifi’nin hiçbir yerinde, ortaya çıkan bu durumun, iktidarın iktisat bilimine ters ‘faiz sebep enflasyon sonuç’ formunda söz edilen faiz takıntısı nedeniyle, döviz kurlarında yaşanan artışlardan kaynakladığından bahsedilmiyor. Bu Ek Bütçe Teklifi milyonlarca vatandaş için, daha da artan vergiler, zorlaşan hayat ve geçinme şartları, yoksulluk, fakirlik, dolmayan fileler ve boş tencereler manasını taşımaktadır. 9. Cumhurbaşkanımız Süleyman Demirel’in kelamları ile söyleyecek olursak; ‘Boş tencerenin yıkamayacağı iktidar yoktur.’ Bu kademeden sonra iktidarın yapacağı tek hakikat hareket kalmıştır: Sandığı bir an evvel halkımızın önüne getirmelidir. Yönetemediniz, gideceksiniz.”